دانشمندان میگویند که یک نوآوری در دوران ماقبل تاریخ تغییر عمدهای را در نحوه لباس پوشیدن انسانها رقم زده است.
یک مطالعه جدید نشان داده است که سوزن خیاطی- ابزار خیاطی 40000 ساله که از استخوان، شاخ یا عاج ساخته شده برای اولین بار در جنوب سیبری پیدا شده است. ابزار پیدا شده ممکن است رازها و سرنخهای مهمی را در مورد آغاز مد در خود داشته باشد.
بر اساس تحقیقی که در 28 خرداد در مجله ساینس ادونس (Science Advances) منتشر شد، محققان شواهد باستانشناسی موجود از دهها مکان در سراسر اروپا، خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی، جنوب آفریقا و استرالیا را بررسی کردند. باستانشناسان در این مکانها ابزارهای قدیمی برای تولید لباس کشف کردند. وجود سوزنهای خیاطی سوالاتی را در ذهن ایجاد کرده است.
ایان گیلیگان، نویسنده ارشد این مطالعه از دانشگاه سیدنی استرالیا، گفت: سوزنها، دوخت را کارآمدتر کردند. آنها سبب ظهور لباسهای متناسب با سایز شدند.
دلیل ظهور سوزن خیاطی در نواحی سرد جهان
با این حال، شواهد تاریخی حاکی از آن است که ابزارهای دیگری برای دوخت لباس استفاده میشد، البته دقت آنها بسیار کم بوده است. حال این سوال مطرح است که چرا با سردتر شدن آب و هوا، از حدود 40000 سال پیش که منجر به اوج آخرین عصر یخبندان در حدود 22000 سال پیش شد، سوزنهای خیاطی در قسمتهای سردتر اوراسیا ظاهر شدند؟
به گفته گیلیگان، این ابزار ممکن است هدفی فراتر از خیاطی برای انسانهای ماقبل تاریخ داشته باشد: و آن «خود بیانگری» است. لباس پوشیدن قسمتی از روشهای سنتی تزئین بدن برای اهداف اجتماعی در جوامع شکارچی آن دورهها بوده است.
او گفت: «در طول زمانهای سردتر آخرین عصر یخبندان، مردم نیاز داشتند که بدنهای خود را کم و بیش بهطور مداوم بپوشانند. وقتی مردم به دلیل سرما باید همیشه لباس بپوشند، پس چگونه خود را تزئین میکردند؟ چگونه ظاهر خود را برای اهداف اجتماعی تغییر میدادند؟ در آن دوره آنها دیگر برای تزئین خود نمیتوانستند از خالکوبی و نقاشی بر روی بدن برای نشان دادن شأن خود استفاده کنند. پس آنها به جای تزئین پوست خود به تزئین لباس روی آوردند.
بر اساس این تفسیر، سوزنهای خیاطی، یکی از نمادهای عصر پارینه سنگی، ابزار ساده خیاطی نبودند، بلکه ابزاری برای رشد اجتماعی و فرهنگی انسانهای ماقبل تاریخ بودند.
سوزن خیاطی نماد تغییر
مطالعه جدید نشان داد که سوزنها منحصراً برای اهداف تزئینی مورد استفاده قرار نمیگرفتند. آنها برای ایجاد لباسهای تنگتر یا دوخت لایههای زیرین لباس نیز استفاده میشدند.
اکتشافات باستانشناسی، ابزارهای قدیمیتری را برای خیاطی پیدا کردهاند، مانند درفشهای استخوانی. آنها استخوانهای تیز شده حیوانات بودند که برای بریدن پوست و چرم حیوانات کاربرد داشتند.
گیلیگان گفت: «انسانهای اولیه برای تولید لباس نیازی به سوزن خیاطی نداشتند. اکنون میدانیم که قبل از سوزن خیاطی فناوریهای دیگری وجود داشته است. حال این سوال مطرح است که چرا سوزنهای خیاطی اختراع شدهاند؟
او با اشاره به کشف یک گور در نزدیکی مسکو که در آن اسکلتهایی با قدمت 30000 سال وجود دارد گفت در این مقبره هزاران مهره تزئینی و دانههای شبیه به مهرههای تسبیح از جنس عاج وجود داشت. وی افزود: شواهدی برای تزئین لباس در آخرین عصر یخبندان وجود دارد. به احتمال زیاد، این مهرهها برای تزئین سطح بیرونی لباس به آنها دوخته میشدند.
این احتمال وجود دارد که برای این فرضیه هرگز تأیید مادی پیدا نشود، زیرا قدیمیترین لباسهایی که تا به حال یافت شده حدود 5000 سال قدمت دارند. منسوجات و پارچه بافته شده و چرم را نمیتوان برای مدت طولانی حفظ کرد. با این حال، این کشف، استفاده فرهنگی و اجتماعی از لباسها را بسیار زودتر از آنچه قبلاً تصور میشد نشان میدهد.
گیلیان بیان کرد که لباس تا پایان آخرین عصر یخبندان هدف اجتماعی خود را به دست نیاورد. از حدود 12000 سال پیش به بعد استفاده از سوزنهای خیاطی نماد تغییر در عملکرد لباس و تغییر وظیفهی آن از حالت گرم نگه داشتند بدن به نیاز اجتماعی شدند.
برای مطالعه مقالات دیگر بر روی اتاق خبر کلیک کنید.
